Αγωνιστική αλληλεγγύη, όχι «εθελοντικός» εξευτελισμός

Αγωνιστική αλληλεγγύη, όχι «εθελοντικός» εξευτελισμός:

Μαζική διεκδίκηση από κράτος, κεφάλαιο, ΕΕ για αξιοπρεπή ζωή

Ευθέως ανάλογα της εξαθλίωσης αναπτύσσεται και ο «βομβαρδισμός αλληλεγγύης», που κορυφώνεται με το εμπόριο των «αγίων ημερών». Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις «αλληλεγγύης» και «ανθρωπιάς» φυτρώνουν επιχορηγούμενες από το κράτος. Η Διαμαντοπούλου καλεί σε εθελοντισμό για να αντιμετωπιστούν ιδιωτικά τα προβλήματα που η ίδια με την πολιτική της δημιούργησε στα σχολεία. Όσο καταστρέφονται οι «παγκοινωνικές λειτουργίες» του αστικού κράτους σε όφελος των στενά ταξικών αναγκών του κεφαλαίου, τόσο πυκνώνουν οι οργανωμένες «δράσεις εθελοντισμού» του μιντιακού επιχειρηματικού συμπλέγματος, με ιεραποστόλους τον Αλαφούζο του Σκάι και τον Ψυχάρη του Βήμα FΜ.

φωτό: Αφού απέλυσε εκατοντάδες εργαζομένων στα Ελληνικά Γράμματα, το Βήμα και αλλού, ο ΔΟΛ έδειξε το "φιλανθρωπικό" του πρόσωπο κάνοντας παζάρι φτηνών βιβλίων ξεπουλώντας το αδιάθετο στοκ του στο Golden Hall στο Μαρούσι.

του Κώστα Μάρκου

Οι φιλάνθρωποι αυτοί κύριοι και οι όμοιοί τους, ταΐζουν ανέργους τη στιγμή που απολύουν εργαζόμενους. Με το αζημίωτο φυσικά: Oι μεγάλοι επιχειρηματίες αποφεύγουν τη φορολογία με φιλανθρωπικές χορηγίες και οι μικροί διαφημίζουν δωρεάν το μαγαζί τους. Δήμαρχοι που κλείνουν βρεφονηπιακούς σταθμούς και απολύουν υπαλλήλους, την ίδια στιγμή οργανώνουν «κοινωνικά σούπερ μάρκετ», συγκεντρώνοντας μουχλιασμένα φασόλια και ληγμένες κονσέρβες για τους ανέργους, τους φτωχούς και τους πεινασμένους.

Εδώ και χρόνια επίσης, η Ελλάδα του ευρώ έμαθε να οργανώνει, αντί για «ανατολίτικα» παζάρια, «μπαζάρ» κάθε είδους, για κάθε ανάγκη, για κάθε γούστο και κάθε βαλάντιο από κάθε είδους φιλανθρωπικές οργανώσεις, συλλόγους και ομάδες εθελοντών. Τα λαϊκά μπαζάρ πήραν την εκδίκησή τους από τα αριστοκρατικά φιλανθρωπικά γκαλά της Αγάπης και της Μαριάννας. Φυσικά, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τις αγνές προθέσεις πολλών απλών ανθρώπων του λαού, οι οποίοι συγκλονίζονται από τις εικόνες της σύγχρονης πείνας και αναζητούν δρόμους έμπρακτης βοήθειας. Χιλιάδες είναι αυτοί που παίρνουν μέρος σε ανάλογες «δράσεις», μαθημένοι στην ιδιωτική στάση επί χρόνια νεοφιλελευθερισμού, ελλείψει σταθερών δικτύων του μαζικού κινήματος. Οι κομμουνιστές και οι αριστεροί, όσο πρέπει να αποκαλύπτουν την αστική φιλανθρωπική υποκρισία, άλλο τόσο πρέπει να κατανοούν τη λαϊκή αυθεντική ευαισθησία που αναζητά δρόμους αντιμετώπισης του σύγχρονου κοινωνικού ζητήματος. Και ταυτόχρονα, να αναδεικνύουν αυτούς τους δρόμους.

Η «ατομική αλληλεγγύη», ιδιωτικά ή κρατικά οργανωμένη, είναι πολύ λιγότερο πλατιά και τελικά μη αποτελεσματική σε σχέση με την αγωνιστική αλληλεγγύη ενός μαζικού κινήματος που διεκδικεί μέτρα παγκοινωνικής ισχύος από το κράτος, την κυβέρνηση, την τρόικα και τους συνασπισμένους εργοδότες, που αγωνίζεται με την προοπτική της ανατροπής και μιας νέας κοινωνίας. Κανένας Σκάι, κανένας ιδιώτης επιχειρηματίας, καμία ΜΚΟ, κανένας παπάς αλλά και κανένας μαζικός φορέας, κανένας σύλλογος και συνδικάτο δεν μπορεί να αντικαταστήσει την παγκοινωνική λειτουργία του κράτους. Όσα σκουπίδια και αν μαζέψει ο Προτοσάλτε με τις σακουλίτσες του, δεν θα μπορέσει ποτέ να αντικαταστήσει τα απορριμματοφόρα των δήμων. Πιο αποτελεσματική είναι η διεκδίκηση να μην ιδιωτικοποιηθεί η αποκομιδή σκουπιδιών.

Μπορεί να βοηθήσεις με ένα ευρώ έναν άνεργο, αλλά δεν μπορεί να σώσεις ένα εκατομμύριο ανέργους. Είναι πολύ πιο μαζικά αποτελεσματική η διεκδίκηση επιδόματος ανεργίας, για παράδειγμα, 900 ευρώ, για κάθε άνεργο και για όσο χρονικό διάστημα δεν δουλεύει, παρά ένα «κοινωνικό σούπερ μάρκετ» αθλιότητας του Δήμου. Μπορεί να αφαιρέσεις ένα ευρώ για βοήθεια από τη μισοάδεια τσέπη σου, αλλά για να ζήσουν αξιοπρεπώς οι άνεργοι και οι οικογένειές τους, πρέπει να αγωνιστείς για να αφαιρέσεις κάποια δισεκατομμύρια ευρώ από το 52% του κρατικού προϋπολογισμού που πάει σε τόκους και τοκοχρεολύσια για τους δανειστές ή από τα 115 δισ. που πήραν οι τραπεζίτες.

Πολλοί συναγωνιστές, όμως, αναρωτιούνται: Και μέχρι να τα κατακτήσουμε όλα αυτά, τι κάνουμε; Δεν πρέπει να οργανώνουμε έμπρακτα την κοινωνική αλληλεγγύη; Φυσικά και πρέπει. Και μάλιστα, η αλληλεγγύη του μαζικού κινήματος, δηλαδή η αλληλεγγύη ανθρώπων που αγωνίζονται για να λυθεί το «κοινωνικό ζήτημα», είναι πολύ πιο αυθεντική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η έμπρακτη λαϊκή αλληλεγγύη στους αγωνιζόμενους χαλυβουργούς (για τους οποίους δεν οργανώθηκε κανένα τηλεοπτικό μπαζάρ).

Χρειάζεται, όμως, προσοχή: Η «έμπρακτη αλληλεγγύη» δεν πρέπει να υποκαθιστά την «έμπρακτη διεκδίκηση» από το κράτος, την «έμπρακτη σύγκρουση» με την κυβέρνηση, την ΕΕ και το ΔΝΤ, με τον εργοδότη. Δεν μπορεί να οργανωθεί αποτελεσματικά μέσα σε «αντιεμπορευματικές νησίδες», πίσω από την πλάτη του κράτους και κάτω από τη μύτη του κεφαλαίου, στα κρυφά και στα μουλωχτά. Έτσι, η αγωνιστική αλληλεγγύη μπορεί να καταντήσει «αριστερή» φιλανθρωπία ή «αντιεξουσιαστικός» εθελοντισμός.

Πολλοί συναγωνιστές, επίσης, για να δικαιολογήσουν τέτοιες πλευρές «αυτοδιαχείρισης», προσφεύγουν στο παράδειγμα του ΕΑΜ που «μας έσωσε απ’ την πείνα» στην κατοχή, όπως έλεγε ο ύμνος του. Πράγματι, η οργανωμένη λαϊκή κινητοποίηση, με την τότε πρωτοπόρα δράση του ΚΚΕ και των άλλων αριστερών δυνάμεων, γέννησε την «Εθνική Αλληλεγγύη», που βοηθούσε τους εργάτες στα εργοστάσια και τα μικρομάγαζα, ενώ ο ΕΛΑΣ οργάνωσε τη συγκομιδή της σοδειάς, αργότερα. Μόνο που δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η λαϊκή αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια του ΕΑΜ συπλήρωνε την κύρια πλευρά του αγώνα, που χωρίς αυτήν, η αλληλεγγύη δεν θα μπορούσε να υπάρξει σε τέτοια έκταση: Συμπλήρωνε την ένοπλη μαζική πάλη για την ανατροπή, για το διώξιμο των κατακτητών και των συνεργατών τους και για μια νέα κοινωνία. Αυτή τροφοδοτούσε και το μαζικό διεκδικητικό αγώνα, τις απεργίες και διαδηλώσεις που απαιτούσε από το κράτος των κατακτητών και των συνεργατών του αυξήσεις και μέτρα για τους ανέργους. Μαζικός αγώνας που είχε, μάλιστα, και ορισμένες κατακτήσεις.

Πολύ περισσότερο στην εποχή μας, η τεραστίων διαστάσεων εξαθλίωση που έρχεται λόγω της κρίσης, απαιτεί τον επαναστατικό αγώνα για «να πάρεις από ένα κεφάλαιο που δεν δίνει». Απαιτεί το μαζικό, «έμπρακτο εκβιασμό» του κεφαλαίου με την αντικαπιταλιστική ανατροπή, για να επιβιώσεις. Απαιτεί ένα αγωνιστικό μέτωπο αντίστασης, κατακτήσεων και ανατροπής που «θα μας σώσει» από τη σύγχρονη πείνα της οικονομικής κατοχής και της κοινοβουλευτικής χούντας.

Κοινωνικό νόμισμα – η ελπίδα των φτωχών

Κοινωνικό νόμισμα – η ελπίδα των φτωχών:

ΠΗΓΗ: ΔΡΟΜΟΣ

Συναλλαγές χωρίς χρήμα σε 26 περιοχές. Συνάντηση των κοινωνικών δικτύων στην Ιεράπετρα Του Μάριου Διονέλλη.

Ένας τρόπος να ζεις και να εργάζεσαι χωρίς χρήματα, ένα ανεξάρτητο σύστημα ανταλλαγής υπηρεσιών χωρίς τόκο και κέρδος, ένα σύστημα που βοηθάει τις τοπικές κοινωνίες να αναπνεύσουν, να ζήσουν και να αναπτυχθούν μέσα στην κρίση. Τα τοπικά δίκτυα ανταλλαγών είναι εδώ και αναπτύσσονται με δυναμικό τρόπο. Η πρώτη τους συνάντηση στην Ιεράπετρα από τις 16 έως τις 18 Δεκεμβρίου έβαλε τις βάσεις για τη διάδοση μιας νέας σπουδαίας ιδέας…

Τη συνάντηση φιλοξένησε το Καερέτι που λειτουργεί ήδη από τον Αύγουστο στην Ιεράπετρα και βρέθηκαν εκεί εκπρόσωποι από το Φασούλι (Αθήνα), από το Δίκτυο Ανταλλαγών Χανίων, το νεοσύστατο του Ρεθύμνου ενώ την εμπειρία του από τη λειτουργία του Οβολού στην Πάτρα μετέφερε ο καθηγητής πολιτικής οικονομίας Γιώργος Σταθάκης. Στην Ελλάδα λειτουργούν συνολικά 26 παρόμοια δίκτυα όπως η Εναλλακτική Μονάδα Ροδόπης, το Δίκτυο ανταλλαγών και Αλληλεγγύης Μαγνησίας, η Τράπεζα Χρόνου, το δίκτυο Mother Earth στην Πιερία, ο κοινωνικός αγρός Μπουτσούνι στην Κέρκυρα και άλλα.

Τα τοπικά δίκτυα ανταλλαγών βασίζονται με διάφορες παραλλαγές στη λειτουργία των LETS (Local Exchange Trading Systems), δηλαδή τοπικά συστήματα εμπορικών ανταλλαγών που πραγματοποιούνται χωρίς χρήματα, με τη χρήση ενός εικονικού νομίσματος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο μέσα στο ίδιο τοπικό δίκτυο. Το νόμισμα αυτό είναι τοπικό, αμεσοδημοκρατικό και μη κερδοσκοπικό. Είναι άμεσα διαθέσιμο, άτοκο εκδίδεται από τους ανθρώπους που το χρησιμοποιούν και όχι από έναν κεντρικό φορέα (π.χ. τράπεζα), δεν κεφαλαιοποιείται και δεν είναι μετατρέψιμο, άρα δεν κινδυνεύει από τη μανία των διεθνών «αγορών».



Απάντηση στην κρίση

Ο καθηγητής πολιτικής οικονομίας και αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργος Σταθάκης, μιλά στον Δρόμο για τον καταλυτικό ρόλο των ανταλλακτικών δικτύων ειδικά στην περίοδο της κρίσης: «Τα κοινωνικά δίκτυα ανταλλαγών απαντούν με πολύ πειστικό τρόπο στις ανάγκες ανθρώπων που δεν μπορούν να διαθέσουν χρήματα για να καλύψουν τις ανάγκες τους, ανέργων, ανθρώπων που αντιμετωπίζουν ακραία φτώχεια και μεγάλες κοινωνικές ανισότητες. Τα εναλλακτικά δίκτυα δημιουργούν απασχόληση και θέτουν τις προϋποθέσεις επιβίωσης κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται εκτός της αγοράς. Ο κ. Σταθάκης από τη μέχρι σήμερα εμπειρία του αναφέρει πως υπάρχει ένα ιδανικό μέγεθος για να μπορεί να λειτουργήσει ικανοποιητικά σε τοπικό επίπεδο ένα ανταλλακτικό δίκτυο. «Τα δίκτυα ανταλλαγής έχουν ζωή ένα με ενάμιση χρόνο στην Ελλάδα. Είναι κάτι πολύ νέο και ελπιδοφόρο. Υπάρχει ένα ιδανικό μέγεθος κατά τη γνώμη μου μεταξύ των 300 και 1.000 μελών για να λειτουργεί ιδανικά ένα τοπικό δίκτυο. Οι δυνατότητές τους πλέον αυξάνονται εκθετικά και είναι πια αναγκαία και η νομοθετική τους κάλυψη ώστε να καλύπτονται νομικά οι ανταλλαγές χωρίς χρήμα».



Χωρίς ΦΠΑ

Φορολογικά, οι ανταλλαγές χωρίς χρήμα είναι «παράτυπες», ειδικά αν γίνονται από επαγγελματίες καθώς δεν καταβάλλεται ο απαραίτητος ΦΠΑ, δεν εκδίδονται τιμολόγια κτλ. Όπως εξηγεί όμως ο κ. Σταθάκης υπάρχουν τρόποι για να καλύπτονται ειδικά οι επαγγελματίες, π.χ. ένας παραγωγός που διαθέτει μερικά κιλά πατάτες μπορεί γι’ αυτές να κόψει ένα μηδενικό τιμολόγιο, αλλά έχει ήδη προταθεί νομοθετική ρύθμιση για την κάλυψη της κοινωνικής οικονομίας και των ανταλλακτικών δικτύων και αυτός είναι ένας από τους στόχους των δικτύων αυτών.



Το Καερέτι

Όπως λέει στον Δρόμο ο Αλέξανδρος Μαχαιράς, εμπνευστής της ιδέας για την Ιεράπετρα, το Καερέτι ξεκίνησε από μια μικρή ομάδα οκτώ ατόμων στις αρχές Αυγούστου και σήμερα αριθμεί περισσότερα από 160 μέλη, με καθημερινές συναλλαγές μεταξύ των μελών που ανταλλάσσουν προϊόντα, υπηρεσίες και γνώσεις χωρίς τη μεσολάβηση του χρήματος και εξηγεί πως απαιτείται μόνο η εγγραφή στο δίκτυο μέσω ενός λογισμικού που καταγράφει και δημοσιοποιεί όλες τις συναλλαγές. «Οι συναλλαγές γίνονται με βάση τα καερέτια, τα οποία πιστώνονται στον λογαριασμό αυτού που παρέχει ένα προϊόν ή υπηρεσία και μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για να ‘αγοράσει’ κάτι άλλο από αυτά που προσφέρονται μέσα στο δίκτυο» εξηγεί ο κ. Μαχαιράς. Το καερέτι προέρχεται από την τούρκικη λέξη «gayret», που σημαίνει προσφέρω μια μικρή βοήθεια σε κάποιον, και η ρίζα της είναι αραβική. Στο δίκτυο της Ιεράπετρας προσφέρονται υπηρεσίες ηλεκτρολόγου, υδραυλικού, ράπτη, τοποθέτησης πλακιδίων, ελαιοχρωματισμού, ξυλουργικών εργασιών, κηπουρικών εργασιών, ιατρικές υπηρεσίες, γραφιστικές εργασίες, μοντάζ ήχου-εικόνας, εκμάθηση ξένων γλωσσών, χορού, υπολογιστών, μαθημάτων γυμνασίου-λυκείου, τοπογραφικές συμβουλές, νομικές συμβουλές, λογιστικές υπηρεσίες, αγροτικές εργασίες και αγαθά και πολλά άλλα.



Η λειτουργία

Όπως λέει ο Αλέξανδρος Μαχαιράς, κάθε νέο μέλος αποκτά αυτόματα έναν νέο ηλεκτρονικό λογαριασμό για την «αποταμίευση» του κοινωνικού νομίσματός του και μια κάρτα μέλους με τον αντίστοιχο αριθμό. Όλοι οι λογαριασμοί ξεκινάνε από το μηδέν και ο λογαριασμός κάθε μέλους κινείται με μέγιστο πιστωτικό όριο +100 νομίσματα και μέγιστο χρεωστικό όριο -100, δηλαδή το κάθε μέλος έχει περιθώριο συναλλαγής συνολικό 200 νομισμάτων. «Αυτό γίνεται για να αποτρέψουμε τη δυνατότητα συσσώρευσης από κάποιο μέλος. Δεν υπάρχει νόημα να θησαυρίσει κανείς με το Καερέτι. Η αξία του νομίσματος είναι κοινωνική και ο σκοπός τους είναι να χρησιμοποιηθεί για την ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών μεταξύ των μελών. Δεν έχει νόημα να κρατήσεις τα καερέτια στο λογαριασμό σου γι’ αυτό βάλαμε και το όριο αυτό» εξηγεί ο κ. Μαχαιράς.



Χανιά: «Άλλος τρόπος ζωής»

Για την εμπειρία από τη μέχρι σήμερα λειτουργία του Δικτύου Ανταλλαγών Χανίων μιλά στον Δρόμο ο Δημήτρης Ωραιόπουλος: «Αυτό που χτίζεται στα Χανιά είναι μια ριζική αλλαγή στον τρόπο ζωής, δίνει την ελπίδα της ανθρωπιάς σε καιρούς δύσκολους. Περίπου 250 άνθρωποι έχουν ήδη μπει στη λογική του κοινωνικού δικτύου και καθημερινά ανταλλάσσονται προϊόντα της κρητικής γης, υπηρεσίες όπως μαθήματα, θεραπείες, ηλεκτρολογικές εργασίες αλλά και υπηρεσίες εστίασης ακόμα και τυποποιημένα προϊόντα, σπιτικές συνταγές και άλλα, που παρασκευάζουν μέλη του δικτύου.»



Το Φασόλι

Στην Αθήνα έχουμε μεγάλη έλλειψη προϊόντων, τα 200 μέλη του δικτύου Φασόλι ανταλλάσσουν κυρίως υπηρεσίες, όπως μαθήματα, φύλαξη παιδιών, βοήθεια στο σπίτι κτλ, λέει ο ιδρυτής του δικτύου Φίλιππος Παναγιώτου. «Χρησιμοποιούμε για τις συναλλαγές μας το φασούλι, έχοντας ορίσει πως δέκα φασούλια ισοδυναμούν με μια ώρα εργασίας. Με βάση αυτή τη μονάδα γίνονται όλες οι συναλλαγές. Ο καθένας αξιολογεί τις υπηρεσίες του και με βάση την αξιολόγηση αυτή γίνονται δεκτές από τα άλλα μέλη.

Υπάρχει επίσης όριο στα 200 φασούλια, πάνω από τα οποία κανείς δεν μπορεί να συλλέξει, και -100 κάτω από τα οποία θα πρέπει πλέον να αρχίσει να προσφέρει κάτι με στόχο την εύρυθμη λειτουργία του δικτύου. Στην Αθήνα το δίκτυο είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο, γίνονται τρεις με τέσσερις συναλλαγές την εβδομάδα» συμπληρώνει ο κ. Παναγιώτου.



Μερέντα για καλό σκοπό…

Η κυρία Φανή Γιαννάκη φτιάχνει τη δική της μερέντα από μια συνταγή που βρήκε στο διαδίκτυο και ήδη έχει γίνει περιζήτητη εντός τους δικτύου της Ιεράπετρας. Τη συσκευάζει σε βαζάκια και τη διαθέτει στο σύστημα Καερέτι. «Με τα καερέτια που πιστώνομαι έχω αγοράσει πολλές φορές φρούτα και λαχανικά για το τραπέζι μας, έχουμε κάνει φορμάτ στον υπολογιστή και έχουμε αγοράσει μικρά δώρα για τους φίλους μας. Και όλα αυτά χωρίς καθόλου χρήματα», λέει στον Δρόμο η κ. Γιαννάκη, προσφέροντας ένα δείγμα από την περίφημη μερέντα της που ασφαλώς είναι πιο λαχταριστή από τη βιομηχανική του σούπερ-μάρκετ.

Απέτυχε ο Παπαδήμος

Απέτυχε ο Παπαδήμος:

Δεν υπάρχει δημοσκόπηση που να μη δείχνει ότι οι Έλληνες απορρίπτουν την κυβέρνηση Παπαδήμου και θεωρούν βέβαιο πως θα αποτύχει να υλοποιήσει όσα υποτίθεται ότι υποσχέθηκε. Ούτε ένας στους πέντε ερωτώμενους δεν απαντά ότι της έχει εμπιστοσύνη! Συχνά δεν είναι ούτε ένας στους δέκα! Αυτό όμως είναι αναμενόμενο. Ουδέποτε ισχυρίστηκε κανένας ότι η κυβέρνηση Παπαδήμου φτιάχτηκε για τα συμφέροντα του λαού και γι’ αυτό ποτέ ο λαός δεν τον είδε με θετικό μάτι.

του Γιώργου Δελαστίκ

Ένας σημαντικός στόχος της συγκρότησης της κυβέρνησης Παπαδήμου ήταν να κατευνάσει τις λαϊκές εκδηλώσεις οργής και σε αυτόν τον τομέα μέχρι στιγμής πέτυχε απολύτως. Ούτε μεγάλες διαδηλώσεις γίνονται ακόμα κατά της κυβέρνησης ούτε κυνηγάει κανείς τους υπουργούς και τους βουλευτές.

Παρά τη συντριπτική απόρριψή της στις δημοσκοπήσεις, η κυβέρνηση Παπαδήμου έχει πετύχει μέχρι τώρα στους στόχους απέναντι στο λαό που είχαν θέσει αυτοί που τη δημιούργησαν και τη συγκρότησαν. Εκεί που όμως έχει αποτύχει παταγωδώς είναι σε σχέση με τις προσδοκίες που έτρεφε η αστική τάξη της χώρας, όταν την επέβαλε στα πολιτικά κόμματα. Η σκέψη ήταν ότι ο Παπαδήμος, άνθρωπος τυφλά αφοσιωμένος στους ευρωπαίους τραπεζίτες και σαρξ εκ της σαρκός τους, άνθρωπος των Γερμανών και του κυκλώματος Σημίτη, αλλά και των Αμερικανών ως πρώην υπάλληλος της Γκόλντμαν Σαξ, ήταν ο κατεξοχήν κατάλληλος πρωθυπουργός για την ελληνική αστική τάξη σε αυτές τις συνθήκες. Παράλληλα, η εκχώρηση της οικονομικής διοίκησης της χώρας μας σε δύο Γερμανούς, στον κατοχικό διοικητή Χορστ Ράιχενμπαχ και στον «ταμία της Μέρκελ», Χανς-Γιόαχιμ Φούχτελ, θα δημιουργούσε στο Βερολίνο το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης που είναι αναγκαίο για να θέσει η Μέρκελ σε κίνηση τη νέα, κατοχική οικονομική πολιτική στην Ελλάδα – αυτό πίστευε το ελληνικό κατεστημένο. Ήλπιζαν οι έλληνες αστοί ότι αφού οι Γερμανοί έχουν τον πλήρη έλεγχο της ελληνικής οικονομίας, θα άρχιζαν να ξεπληρώνουν σιγά σιγά τα κρατικά χρέη στις ελληνικές επιχειρήσεις και να θέσουν πάλι σε τροχιά εκτέλεσης τα μεγάλα έργα, με γερμανικό έλεγχο, εννοείται.

Οι ελπίδες αυτές θρυμματίστηκαν ταχύτατα. Πήγε ο Παπαδήμος και είδε τη Μέρκελ και δεν έφερε φράγκο! Στη συνέχεια αφαιρέθηκαν θεμελιώδεις οικονομικές δραστηριότητες από τον γκαουλάιτερ Ράιχενμπαχ, με τον οποίον προσπαθούσαν να βρουν τρόπο συμβίωσης οι μεγάλοι έλληνες καπιταλιστές και πήγαν στον αποκαλούμενο ...«φον Τίποτα», στον Φούχτελ. Πρόκειται για έναν από τους ταμίες της γερμανικής Δεξιάς, έμπιστο της Μέρκελ, ο οποίος εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη με αποστολή να μοιράσει ασήμαντα ποσά μέσω ...100 και πλέον μικρών έργων ασήμαντης τοπικής εμβέλειας. Στόχος είναι η εξαγορά από τους Γερμανούς δημάρχων, περιφερειαρχών, τοπικών παραγόντων της Βόρειας Ελλάδας έναντι πινακίου φακής αντί να δώσουν «χοντρά» λεφτά στους έλληνες αστούς. Ήρθε κι από πάνω η δήλωση την Τρίτη του Χορστ Ράιχενμπαχ ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα εξάμηνο για να μπουν μπροστά τα μεγάλα έργα, οπότε η απογοήτευση για τις θετικές επιπτώσεις από τη συγκρότηση της κυβέρνησης Παπαδήμου μεγάλωσε στους κόλπους της ελληνικής αστικής τάξης. Άρχισαν οι ταλαντεύσεις για τη χρησιμότητά της.

Αυτές οι αμφιβολίες των αστών για το αν όντως αξίζει τον κόπο η κυβέρνηση Παπαδήμου, βρήκαν αμέσως αντανάκλαση στη στάση των κομμάτων που τη συναπαρτίζουν. Οι υπουργοί του ΠΑΣΟΚ άρχισαν να αποκηρύσσουν το ...Μνημόνιο!!! Αξιοποιούν την υπουργική τους εξουσία για να ενισχύσουν την προσωπική τους θέση στον ανελέητο εσωκομματικό αγώνα για τη διαδοχή του Γιώργου Παπανδρέου – αν τελικά κατορθώσουν να τον «φάνε», πράγμα καθόλου βέβαιο. Ο αρχηγός της ΝΔ Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος βλέποντας πόσο αδύναμος αποδεικνύεται ο Παπαδήμος, χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο για την καταστροφική για το κόμμα του υποχώρηση που έκανε υποκύπτοντας στις πιέσεις και αποδεχόμενος τη συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ και το ΛΑΟΣ, ξαναζητάει εκλογές στις 19 Φλεβάρη, την Κυριακή της ...Αποκριάς και των μασκαράδων! Ακόμη και ο Γιώργος Καρατζαφέρης, ο οποίος πέτυχε απολύτως το στόχο του να πάρει το ΛΑΟΣ από το ακροδεξιό περιθώριο και να το κάνει «αξιοπρεπή συγκυβερνήτη» μαζί τόσο με το ΠΑΣΟΚ όσο και με τη ΝΔ, προσπαθεί τώρα να απαλλαγεί από το πολιτικό άχθος της συγκυβέρνησης, την οποία απορρίπτει μεγάλο μέρος της βάσης του και η οποία μειώνει ήδη αισθητά την επιρροή του κόμματός του. Εν ολίγοις, αντί ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΛΑΟΣ, να είναι υποταγμένοι στον Παπαδήμο που τους επέβαλε η αστική τάξη, προσπαθούν και τα τρία κόμματα να του φορτώσουν προσωπικά και αποκλειστικά τις πολιτικές ευθύνες για τα αντιλαϊκά μέτρα που θα πάρει, θεωρώντας τον ήδη «καμένο χαρτί» που σύντομα θα πεταχτεί στον πολιτικό σκουπιδοτενεκέ.

Οι αστοί είναι ρεαλιστές και ποτέ δεν απομακρύνουν κάποιον από την εξουσία, αν προηγουμένως δεν έχουν έτοιμη τη διάδοχη κατάσταση. Για την ώρα, δεν έχουν κάτι καλύτερο από τον Παπαδήμο, άρα δεν θα τον ανατρέψουν. Δεν πιέζονται για την ώρα από λαϊκές αντιδράσεις, άρα δεν ανησυχούν, δεν αισθάνονται την ανάγκη να κάνουν βεβιασμένες κινήσεις. Ελπίζουν ακόμη ότι το καθεστώς της γερμανικής κατοχής θα βάλει σε κίνηση την οικονομία και είναι διατεθειμένοι να αποδεχθούν οτιδήποτε αποφασίσει το Βερολίνο. Η ώρα των αλλαγών δεν έχει έρθει ακόμη.